Кеңес ал!
Қостанай облысында бекіре тұқымдас балық өсірілетінін білесіз бе? Асыл тұқымды балық өсіру және де сатумен «Костанайский осетр» ЖШС айналысады. Қостанай өңірінің кәсіпкері Валентин Ищенко табыс әкеліп қана қоймай, өңірдің дамуына үлес қосатын кәсіпті армандаған. Валентин өзі үшін ерекше кәсіпті таңдады – аквакәсіп, атап айтқанда бекіре өсіру. Әлемдік сәтті аквакәсіп жобаларынан шабыт алған ол Қостанай облысында жеке бекіре тұқымдас балық өсіру фермасын құруға бел буды. Мұндай шаруашылықтың бүгінде еліміздің солтүстік облыстарында баламасы жоқ. Негізінен, дәстүрлі түрде республикадағы негізгі балық шаруашылығы Атырау, Алматы, Шығыс Қазақстан және Қызылорда облыстарында дамыған. Дегенмен, бекіре өсіру өңіріміз үшін беймәлім бағыт болғанымен, кәсіпкер мемлекеттік қолдау шараларын пайдалана отырып, осындай бірегей жобаны қолға алды.
Валентин Ищенконың мамандығы бағдарлаушы және ол балық өндірісімен айналысамын деп ешқашан ойламаған. Егіншілікті кездейсоқ бастады, кейін картоп өсірді, бірақ бір күні осындай өнімді көріп, шабыттанды. 2018 жылы кәсіпкер бекіре тұқымдас балық өсіруді қолға алған. Ол кезде, әрине, ол үлкен көлемдер емес еді, өйткені оның фермасының сол кездегі қуаттылығы 1,5 тонна балық болатын. Біртіндеп қарқын артып, кәсіпкер үлкен көлемдер туралы ойлана бастады. Содан кейін толыққанды шаруашылық құру идеясы келді, онда оны өсіруге және өңдеуге, сонымен қатар дайын өнімді өткізуге болады. 2021 жылы Валентин Ищенко шаруа қожалығын салу үшін мемлекеттен жерді жалға алды.
2022 жылы өз қаражатына құрылыс басталды. Ал 2023 жылы кәсіпкерге «Береке банк» АҚ-нан құрал-жабдық алуға, бекіре шабақтарын сатып алуға, сондай-ақ шабақтарға жыл сайынғы азық-түлік қорын сатып алуға несие берілді. «Кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жобасы» мемлекеттік бағдарламасы аясында «Даму» Қоры несиенің пайыздық мөлшерлемесін субсидиялап, кәсіпкерге кепілзаттың жетіспейтін бөлігіне 85 пайыз кепілдік берілді.Қазір шаруа қожалығы 1100 шаршы метрді құрайтын үй-жайды қамтиды, он алты 5 метрлік бассейні бар, өңдеу цехы бар. Шаруашылықтың жылдық өнімділігі жылына 25 тонна, оның ішінде тірі салмақтағы бекіре балығы 15 тонна, өңделген (консервіленген) 10 тонна. Сондай-ақ 100 мың дана балық шығарылады. Кәсіпорын Қостанай облысының тұрғындарын 10 жаңа жұмыс орнымен қамтамасыз етті. Валентин Ищенко жұмысшылар санын кезең-кезеңімен көбейтуді көздеп отыр. Қазіргі уақытта өндіріс бірқатар технологиялық фазалардан тұрады: инкубация, дернәсілдерді, дернәсілдерді және шабақтарды инкубациялау, содан кейін кәсіптік балықтарды азықтандыру. Кәсіпкер әлі де көп жұмыс күтіп тұрғанын алға тартады, атап айтқанда: бекіре тұқымдас балықтардың көлемін жүйелі түрде ұлғайту, толық кластер принципі бойынша шабақтарды өз су қоймаларында өсірмес бұрын балық түрлерін көбейту.
Сондай-ақ мемлекеттің көмегімен электр жарығы да тартылды. Қолда бар электрлік параметрлер шабақтарды резервуарларға шығаруға мүмкіндік берді.
Жалпы, іске қосылған шаруашылық облыс тұрғындарының бағалы балық түрлерінің біріне деген сұранысының жартысын қанағаттандырады, сонымен қатар ішкі нарықта шетелден әкелінетін теңіз өңделген балық өнімдерімен табысты бәсекелесуге мүмкіндік береді деп күтілуде.
Қостанайлық бекіре тұқымдас балық өнімдері қазірдің өзінде Астана және Петропавл сияқты жақын аймақтардағы тұтынушылар арасында ерекше сұранысқа ие. Сондай-ақ кәсіпкер жаңа нарықтарды Қазақстанның ғана емес, жақын және алыс шетелдерге экспорттауға өнім жеткізуді де жоспарлап отыр.
2024 жылдың желтоқсан айында Қостанай бекіре кәсіпорны өз өндірісін кеңейтіп, «DRAGO MARINUS» тірі балықтарға арналған аквариумы бар мамандандырылған дүкен ашты. Дүкенде тауарлардың 80-нен астам түрі ұсынылады, олардың көпшілігі осы цехта шығарылады - бұл жартылай фабрикаттар, консервілер, бәліштер, пирогтар, пицца, ысталған, сондай-ақ жаңа піскен, тұздалған және бұқтырылған балық және басқа да балықтар, дәмді тағамдар.
Кәсіпкер Валентин Ищенко мұнымен тоқтап қалмақ емес. Қосымша өндіріс – тек бекіре балықтарының шабақтарын ғана емес, сонымен қатар тұқы, күміс тұқы, қабық, форель сияқты балықтардың басқа да сорттарын өсіретін зауыт салу жоспарлауда. Өйткенi, облыста егiстiк материал мәселесi бар, аналық материал жоқ, жұмыртқа жоқ, шабақ жоқ, барлығы тек сырттан әкелiнедi. Сондықтан, кәсіпкер өңірдегі балық шаруашылығын дамыту мақсатында су қоймаларының иелерін егіс материалдарымен қамтамасыз етіп, көлдерін балықпен толтырып, облыс тұрғындарын сапалы өніммен және экологиялық өнімдді (жаңа балық) дүкен сөрелерінде қолжетімді бағада қамтамасыз ету мақсатында шабақтарды өз бетінше өсіруді жоспарлап отыр.
«Мемлекеттік қолдаудың арқасында мен өңірдегі аквакультураны дамыту үшін маңызы зор бизнес-идеямды жүзеге асыра алдым. Біздің облыста ғана емес, жалпы солтүстік өңірде де баламасы жоқ. Ал егер мемлекет жаңа идеяларымды одан әрі жүзеге асыруға көмектесетін болса, онда біз бірден екі мәселені шеше аламыз: біз аймақта балық шаруашылығын дамыта бастаймыз және біздің дастарханымызда әрқашан экологиялық таза, балғын өнімдер болады. Сондықтан менің жоспарларым ауқымды болғандықтан, мемлекет тарапынан қолдау күтемін», - дейді кәсіпкер.
Адрес: Қостанай облысы, Тобыл қ., Сёмина көш. 11/10
Тел: 8-707-254-59-95
Инстаграм: @osetrkostanai